Het is ook een pioniersboom, eentje die weinig eisen stelt aan zijn omgeving, de bodem verbetert en de weg vrijmaakt voor andere boomsoorten. En en surplus kan hij ook goed tegen de koude. Dus drie serieuze voordelen om je in het Vlaamse land van een bestaan te verzekeren. Voor de meeste pioniersbomen is zonnebrand een gevaar. Je staat daar immers alleen, en op veel schaduw van anderen moet je dan niet rekenen. Daarom heeft moeder natuur hem in een wit jasje gestoken dat het zonlicht reflecteert
Hij kan wel goed tegen de koude, maar bij de boomgrens in ’t hoge Noorden kan ook de berk zich niet meer overeind houden. Hij kruipt dan over de grond als een struik, de dwergberk was ontstaan. Hetzelfde in de toendra trouwens. Een weetje, zoals ik al zei, hij kan zich als enige loofboom overeind houden in Groenland en IJsland. De beroemde pop-artieste Björk draagt de naam van de boom.
Vervellen, sap, leven
Één van de redenen dat hij zo geliefd was en is, is dat hij jaarlijks vervelt. De afgevallen repen schors hebben een witte kurklaag langs de buitenkant, en binnenin looistof. Die schors neemt bijna niets van vocht op. Als je een vuurtje wilt maken in een drijfnatte omgeving, verdomd handig dus. En in Scandinavië is regen niet echt een uitzondering. Bij het vervaardigen van kano’s, in een land van meren het vervoermiddel bij uitstek, werd dan ook steevast berkenschors gebruikt. Nu nog trouwens wordt de vochtwerende eigenschap gebruikt om de huizen (daken) in Noorwegen te isoleren.
De sapstroom, nog zoiets opmerkelijks, is vrij sterk en begint al vrij vroeg. Als je een berk laat wenen (zijn sapstroom buiten de stam laten komen), niet overdrijven. Al is het goedje nog zo zoet, dat de boom daarna het loodje legt, daar heeft niemand wat aan. Per stam één snede maken rond nieuwjaar, er een plastieken fles onder hangen, en na drie weken de wond dicht maken (kaarsvet). Het kan puur worden gedronken, is een hulpmiddel tegen lentemoeheid en lusteloosheid en is een alternatief voor honing en suiker
Berken leven samen met schimmels, een win-win-situatie. De boom neemt met zijn bladeren voedingstoffen op, de schimmel gebruikt ze. En de rest is voor de boom. Een essentiële symbiose voor de boom, zeker op latere leeftijd. Net zoals de Zwarte Els trouwens. Een berk ouder dan drie jaar verplanten zonder kluit is dan ook hetzelfde als hem dood maken
Het hout. Dat is redelijk zacht. Laat zich makkelijk bewerken. Wordt heel veel als triplex verkocht. Finland is hierin kampioen. Als brandhout geeft het veel warmte af, maar verbrandt het snel. Voor een kachel die de warmte opslaat om dan langzaamaan af te geven wel heel goed. Als aanmaakblokjes wordt het ook veel gebruikt.
Ik denk wel dat het voorgaande artikel wel enige elementen kan geven om ook zo een boom te zetten, niet?
Wouter
wouterbraeckman 
Plaats een reactie